Một mùa tuyển sinh nữa lại về, trong khi các trường đại học, cao đẳng đang gấp rút chuẩn bị cho kế hoạch cũng như các phương án tuyển sinh năm nay thì dường như các trường nghề lại lo làm thế nào để thu hút học viên, hầu như chỉ tiêu năm nào cũng bị thiếu. Điều này khiến cho ban giám hiệu các trường đều hết sức lo lắng. Đây không phải là vấn đề diễn ra vài năm trở lại đây mà nó là vấn đề đã tồn động từ lâu những vẫn chưa có giải pháp để khắc phục triệt để
Ở thời điểm hiện tại các trường nghề trên cả nước đang đối đối diện với tình trạng thiếu thí sinh trầm trọng có thẻ gọi là “ế ẩm” vì lượng thí sinh đăng ký quá ít. Nhiều trường đã tiến hành chạy quảng cáo trên các phương tiện truyền thông, báo chí, các kênh MXH có những trường đã chủ động làm marketing theo phương pháp truyền thống như: gọi điện tư vấn, phát tờ rơi khi thí sinh thi đại học thế nhưng vẫn khó thu hút thí sinh. Nhiều trường chỉ đạt 10% chỉ tiêu tuyển sinh. Có những trường, không suy trì được các chi phí, tài chính không đủ lực đã phải mở các lớp đào tạo ngắn hạn để hoạt động cầm chừng. Vậy những nguyên nhân này xuất phát từ đâu?
Thứ 1: Tâm lý sính bằng cấp
Theo ông Nguyễn Đắc Hiển, Trưởng phòng Đào tạo, trường Trung cấp nghề Hùng Vương cho rằng: quy chế tuyển sinh đại học năm nay của Bộ GD&ĐT khiến cánh cửa vào đại học của các thí sinh được rộng mở. Điều đó đồng nghĩa số lượng thí sinh đăng ký học các trường cao đẳng càng khan hiếm hơn. Bởi từ trước đến nay, việc học nghề vẫn luôn bị coi là “sự lựa chọn cuối cùng” nếu không thể thi đỗ đại học, cao đẳng con đường cuối cùng mới phải đi học nghề. Tâm lý, phải có bằng cấp thì tương lai mới rộng mở, phải có bằng cấp thì mới được coi là người thành đạt chính vì thế khó khăn của các trường nghề trong việc tuyển sinh vẫn luôn là vướng mắc khó có thể tháo gỡ nếu không có biện pháp đúng hướng
Ông Trần Kim Tuyền, Trưởng phòng đào tạo Cao đẳng nghề TP.HCM cho rằng: “Việc tuyển sinh của các trường đại học một cách ồ ạt, có trường chỉ xét học bạ cấp 3 và có nhiều nguyện vọng nên nhiều em học sinh tốt nghiệp THPT còn có ý nghĩ phải vào đại học nên chờ đợi, khiến việc tuyển sinh của nhà trường phải kéo dài”.
Thứ 2: Chưa có văn bản rõ ràng
Để nói về lý do tại sao các trường nghề vẫn rất khó khăn trong vấn đề tuyển sinh thì phải nhắc đến các văn bản hướng dẫn thực hiện Luật Giáo Dục nghề nghiệp của chúng ta chưa cụ thể, rõ ràng, điều này dẫn đế việc cung cấp thông tin cho các học sinh và phụ huynh học sinh. Từ đó cản trở mong muốn tiếp cận của các thí sinh bởi thí sinh có nguyện vọng đăng ký xét tuyển vào một số trường cao đẳng, trung cấp phải tự tìm kiếm thông tin về chỉ tiêu tuyển sinh, mã ngành, mã trường…
Chúng ta, đang sống trong nền kinh tế quốc dân lẽ ra nhu cầu lao động cho bậc cao đẳng, trung cấp luôn lớn hơn bậc đại học thế những chúng ta lại đang đứng trước thực trạng thừa thầy thiếu thợ. Các trường đại học liên tục tuyển sinh một cách ồ ạt chỉ tiêu của các trường đại học hiện nay lại chiếm hơn 50% so với lượng học sinh tốt nghiệp trung học phổ thông hàng năm, từ đó gây ra sự mất cân đối trong lực lượng lao động.
Vậy làm thế nào để khắc phục tình trạng này, có 2 vấn đề mà chúng ra cần giải quyết
Thứ nhất: Các trường nghề cần chủ động nâng cao chất lượng giảng dạy, xây dựng chương trình đào tạo theo sát nhu cầu của xã hội. Một điều quan trọng khác là tìm cách thúc đẩy sự vào cuộc thực chất của doanh nghiệp đối với công tác đào tạo nghề.
Thứ 2: Ngành giáo dục cần chặt tay hơn với công tác tuyển sinh theo đúng nhu cầu xã hội đồng thời, giảm thiểu tình trạng tuyển dụng thông qua bằng cấp để các sinh viên trường nghề có nhiều cơ hội hơn trong việc tìm kiếm việc làm