Tài năng của Tô Ngọc Vân được đánh giá cao ngay từ thời thuộc Pháp. Ví dụ tiêu biểu là việc ông đoạt Huy chương Vàng ở Triển lãm thuộc địa Paris năm 1931. Hãy cùng tìm hiểu về sự nghiệp và cuộc đời của họa sĩ Tô Ngọc Vân qua bài viết dưới đây nhé!
Mục Lục
Họa sĩ Tô Ngọc Vân
Tô Ngọc Vân (1906-1954) là một họa sĩ Việt Nam nổi tiếng. Là tác giả của một số bức tranh tiêu biểu cho nền mỹ thuật Việt Nam hiện đại.
Tô Ngọc Vân còn có một số bút danh như Tô Tử, Ái Mỹ, TNV. Ông sinh ngày 15 tháng 12, 1906 tại làng Xuân Cầu, huyện Văn Giang, Hưng Yên, nhưng lớn lên tại Hà Nội.
Ông là một cậu bé con nhà nghèo, quá tuổi mới được đến trường học chữ, đang học trung học năm thứ 3, Tô Ngọc Vân bỏ học để đi theo con đường nghệ thuật.
Năm 1926, ông thi đỗ vào trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương, thuộc thế hệ đầu tiên của trường và tốt nghiệp khóa 2 năm 1931.
Ra trường Tô Ngọc Vân đã có tác phẩm xuất sắc, được giải thưởng cao ở Pháp. Đi vẽ nhiều nơi ở Phnôm Pênh, Băng Cốc, Huế và ông cũng là một người viết về mỹ thuật, phê bình nghệ thuật trên báo chí. Tô Ngọc Vân hợp tác với các báo Phong Hóa và Ngày Nay của Nhất Linh, báo Thanh Nghị.
Từ 1935 đến 1939 ông dạy học ở trường trung học Phnom Penh. Sau đó ông về dạy ở Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương tới 1945, thời gian đó ông vừa giảng dạy vừa sáng tác.
Sau cách mạng Tháng Tám, ông tham gia kháng chiến chống Pháp. Năm 1950 Tô Ngọc Vân phụ trách Trường Mỹ thuật Việt Bắc, thời gian này ông đã vẽ rất nhiều ký họa.
Họa sĩ Tô Ngọc Vân được đánh giá là người có công đầu tiên trong việc sử dụng chất liệu sơn dầu ở Việt Nam. Ông còn được xem là một trong những họa sĩ lớn của hội họa Việt Nam. Nằm trong “bộ tứ” nhất Trí, nhì Vân, tam Lân, tứ Cẩn (Nguyễn Gia Trí, Tô Ngọc Vân, Nguyễn Tường Lân, Trần Văn Cẩn).
Tô Ngọc Vân cũng là một trong số rất ít hoạ sĩ Việt Nam đã sớm vẽ tem ngay từ thời Pháp thuộc , mẫu tem Apsara được ông thiết kế từ nguồn tư liệu của những chuyến đi vẽ, sáng tác ở khu đền Angkor Wat, Angkor Thom của Campuchia.
Tem Apsara của hoạ sĩ Tô Ngọc Vân là mẫu tem thứ 23 của Bưu điện Đông Dương kể từ khi Pháp phát hành tem thư ở Việt Nam và cũng là tem duy nhất ông góp vào nền nghệ thuật tem thư ở Việt Nam.
Ông mất ngày 17 tháng 6 năm 1954 tại Km 41, Ba Khe, bên kia Đèo Lũng Lô, do bom của máy bay Pháp, gần sát chiến trường Điện Biên Phủ. Tô Ngọc Vân được truy tặng danh hiệu Liệt sĩ và phần mộ hiện an táng tại Nghĩa trang Mai Dịch.
Tác phẩm tiêu biểu của Họa Sỹ Tô Ngọc Vân
- Bức Thiếu nữ bên hoa huệ;
- Thiếu nữ bên hoa sen (1944);
- Hai thiếu nữ và em bé (1944);
- Thiếu phụ ngồi bên tranh tam đa (1942);
- Buổi trưa (1936);
- Bên hoa (1942);
- Hồ Chủ tịch làm việc tại Bắc Bộ phủ (1946-sơn dầu);
- Nghỉ đêm bên đồi (sơn mài – 1948);
- Con trâu quả thực (ký hoạ màu nước – 1954);
- Hai chiến sĩ (màu nước – 1949);
- Nghỉ chân bên đồi (1948);
Xem thêm: Tìm hiểu họa sĩ Bùi Xuân Phái để hiểu hơn về sự nghiệp và cuộc đời của ông
Còn hàng trăm ký họa kháng chiến, tất cả các tác phẩm này đều được họa sĩ Tô Ngọc Vân vẽ bằng tranh sơn dầu.
Tôn vinh Họa Sỹ Tô Ngọc Vân
Giải nhất Triển lãm Mĩ thuật Toàn quốc 11/1954 tại Hà Nội;
Huân chương Độc lập hạng nhất;
Huân chương kháng chiến hạng Nhì;
Huy chương Vì sự nghiệp Văn học Nghệ thuật Việt Nam;
Huy chương Vì sự nghiệp Mĩ thuật Việt Nam;
Thư khen của Bác Hồ (1952) và chiếc áo Bác Hồ tặng (1954);
Ông được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh đợt I về văn học nghệ thuật (1996), tên ông được đặt cho nhiều con đường tại Việt Nam và cũng được đặt cho một miệng núi lửa trên Sao Thủy.
Hy vọng qua bài viết các bạn đã phần nào hiểu rõ hơn về sự nghiệp và cuộc đời của họa sĩ Tô Ngọc Vân. Chúc bạn đọc nhiều sưc khỏe!